ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ

ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ

Ο βελονισμός είναι ένα από τα αρχαιότερα και πιο ολοκληρωμένα συστήματα του πλανήτη μας. Από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελούσε το σημαντικότερο μέρος της ιατρικής της Απω Ανατολής. Από γραπτές πηγές φαίνεται να εφαρμόζεται παράλληλα με μια βαθιά, εμπειρικά θεμελιωμένη γνώση των φυτικών φαρμάκων. Το πάνθεον των κινέζων ιατρών της αρχαιότητας είναι τόσο μεγάλο όσο και το ελληνικό.

Η κινέζικη ιατρική και ο βελονισμός βασίζονταν στη φιλοσοφία και στην κοσμολογία – κοσμογονία των Κινέζων, που περιέχουν αρχές που δύσκολα γίνονται κατανοητές. Σύμφωνα με αυτές, στο ανθρώπινο σώμα, δίπλα στην αρτηριακή, φλεβική, λεμφική κυκλοφορία και το νευρικό σύστημα, υπάρχει ένα τέταρτο κλειστό κύκλωμα, αυτό της ενεργειακής κυκλοφορίας. Το κύκλωμα αυτό είναι ένα πολύπλοκο σύστημα ειδικών αγγείων (που ονομάζονται μεσημβρινοί) μέσα στο οποίο κυκλοφορεί η ”ζωτική ενέργεια”. Οι μεσημβρινοί μεταφέροντας ενέργεια, διατρέχουν όλη την επιφάνεια του σώματος και, στην πορεία τους ανάμεσα σε δέρμα, μύες, οστά, αγγεία και όργανα, αναπτύσσουν 361 θύρες ενέργειας που ονομάζονται σημεία βελονισμού.

Ο Aldons Haxley (Λονδίνο 1973) περιγράφει απλά και με ακρίβεια το νόημα της θεραπευτικής του βελονισμού. Οι κινέζοι υποστηρίζουν ότι σε κάθε υγιή οργανισμό υπάρχει κυκλοφορία – διακίνηση ενέργειας. Εκεί όπου η ενέργεια δεν κυκλοφορεί όπως θάπρεπε, ζωτικής σημασίας όργανα του σώματος πάσχουν. Ο βελονισμός είναι αποτελεσματικός επειδή αναπροσαρμόζει και αποκαθιστά στην ομαλότητα στη ροή της ενεργείας. Τούτο είναι δυνατόν επειδή (καθώς αποδεκνύεται εμπειρικά) τα άκρα του σώματος, ο κορμός και το κεφάλι συνδέονται με αόρατους ”μεσημβρινού”, οι οποίοι κατά κάποιο τρόπο σχετίζονται με τα διάφορα όργανα του σώματος. Πάνω σ’ αυτούς τους ”μεσημβρινούς” ευρίσκονται σημεία ιδιαίτερης ευαισθησίας. Η βελόνα που μπαίνει σε ένα από αυτά τα σημεία ασκεί επίδραση στη λειτουργία του οργάνου το οποίο σχετίζεται με το ”μεσημβρινό” που πάνω του βρίσκεται το συγκεκριμένο σημείο. Τρυπώντας ένα προσεκτικά διαλεγμένο αριθμό τέτοιων σημείων ο επιδέξιος και έμπειριος βελονιστής αποκαθιστά την φυσική κυκλοφορία της ενέργειας και θεραπεύει τον ασθενή του.

Πως μπορεί να περιγραφεί απλά ο Βελονισμός;

Ο Βελονισμός έχει καθιερωθεί διεθνώς σαν ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα. Στερείται παρενεργειών και είναι εντελώς ακίνδυνος όταν εφαρμόζεται από σωστά εκπαιδευμένους βελονιστές που αυστηρά τηρούν τους κανόνες εφαρμογής του. Οι βελόνες που χρησιμοποιούνται είναι μιας χρήσεως ή ατομικές και αποστειρώνονται σε χειρουργικό κλίβανο, όπως ακριβώς τα χειρουργικά εργαλεία.

Εφαρμογη και αντιμετωπιση

Η πρακτική εφαρμογή του βελονισμού είναι απλή και ανώδυνη στα χέρια ενός έμπειρου θεραπευτή.

Τοποθετούνται ειδικές βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, ανάλογα με το νόσημα. Οι βελόνες που χρησιμοποιούνται διαφέρουν σε μήκος και πάχος (επιλέγονται ανάλογα με τη σωματική διάπλαση του αρρώστου και την περιοχή της θεραπείας).

Η βαρύτητα της αρρώστιας και η κατάσταση του ασθενή καθορίζουν τις παραμέτρους της όλης θεραπευτικής αγωγής, δηλ. τον αριθμό των επισκέψεων τον αριθμό, των βελονών που χρησιμοποιούνται σε κάθε θεραπεία, την τεχνική (απλός βελονισμός, ηλεκτροβελονισμός, moxa , laser ), τον χρόνο παραμονής των βελονών στο σώμα, τη χρονική απόσταση ανάμεσα στις επισκέψεις – συνεδρίες.

Με 5 – 7 φορές αντιμετωπίζονται ήπιες μορφές κεφαλαλγίας, αυχεναλγίας, περιαρθρίτιδας. Σοβαρές περιπτώσεις χρειάζονται 15 – 20 επισκέψεις. Γενικά, υπάρχει μια προοπτική 10 – 12 βελονισμών με ρυθμό 2 – 3 φορές την εβδομάδα. Συνήθως, από τον 5 ο – 7 ο βελονισμό εμφανίζονται οι πρώτες ενδείξεις προοδευτικής βελτίωσης του εκάστοτε προβλήματος. Αλλοτε, ενώ προηγούνται 10 – 12 βελονισμοί και δεν παρουσιάζεται καμμιά βελτίωση, στις τελευταίες θεραπείες, ο ασθενής εμφανίζει θεαματική ανάκαμψη. Το φαινόμενο αυτό, αποδίδεται στην αθροιστική δράση του βελονισμού, που σημαίνει ότι η επίδραση του αποταμιεύεται από τον οργανισμό του ασθενή και την κατάλληλη γι΄ αυτόν, χρονική στιγμή, αναλαμβάνει την απαιτούμενη δύναμη για ν΄ αντιδράσει στην ασθένεια. Γι΄ αυτό, υπάρχουν και περιπτώσεις ασθενών, που βελτιώνονται 10 –12 μέρες μετά τη διακοπή της θεραπευτικής αγωγής.

Στο βελονισμό, το πρωτόκολλο θεραπείας εξατομικεύεται. Ο γιατρός είναι εκπαιδευμένος στο να μπορεί «ν’ ανιχνεύσει»
(εφαρμόζοντας ήπια πίεση στο δέρμα ή με ειδικούς ανιχνευτές) τα σημεία βελονισμού ψηλαφώντας το δέρμα, τον υποδόριο ιστό και τους μύες για επώδυνα σημεία, τα οποία, πολλές φορές, τα υποδεικνύει ο ίδιος ο ασθενής. Κάθε άρρωστος έχει τα δικά του σημεία βελονισμού, ακριβώς όπως έχει τα δικά του ΄΄προσωπικά΄΄ συμπτώματα νόσου και τα οποία διαφέρουν από τα συμπτώματα άλλων ασθενών με την ίδια πάθηση. Αρα, δεν υπάρχουν “συνταγές” θεραπευτικών σημείων βελονισμού. Ειδικοί ανιχνευτές σημείων βελονισμού και διαγνωστικά βοηθήματα όπως το αλγόμετρο (για την αντικειμενική μέτρηση του πόνου), βοηθούν τον γιατρό να εντοπίσει καλύτερα τα σημεία στα οποία θα τοποθετήσει τις βελόνες.

 Ο ηλεκτροβελονισμός, αποτελεί πλέον, τμήμα της θεραπευτικής του βελονισμού που δίνει τη δυνατότητα να ερεθίσουμε ηλεκτρικά μερικά από τα σημεία, πετυχαίνοντας συνεχή, έντονη και ελεγχόμενη διέγερση. Στην κλινική πράξη, οι ερευνητές συμφωνούν ως προς την αποτελεσματικότητα του ηλεκτροβελονισμού, γιατί αποδεικνύεται σημαντικό αναλγητικό μέσο τόσο στον οξύ όσο και στο χρόνιο πόνο. Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι στην αντιμετώπιση του πόνου ο ηλρεκτροβελονισμός είναι αποτελεσματικότερος από τον απλό (παραδοσιακό) βελονισμό.

Η χρήση των ακτίνων laser έχει επεκταθεί σ΄ ένα ευρύτατο πεδίο εφαρμογών και είναι “μαγικό εργαλείο” που μπορεί ν΄ αντικαταστήσει τις βελόνες στη θεραπεία με βελονισμό. Οι ιδιότητες που τις καθιστούν κατάλληλες για βελονισμό είναι η αναλγητική και αντιφλεγμονώδης δράση τους. Επειδή η θεραπεία με laser είναι εντελώς ανώδυνη και επιπλέον, μπορεί η ίδια συσκευή να προσφέρει εύκολη και γρήγορη εντόπιση των σημείων βελονισμού (παράγουν ηχητικό βόμβο όταν έρχονται σε επαφή με τα σημεία) είναι ο τρόπος εκλογής για φοβισμένους, ευαίσθητους και νευρικούς ασθενείς, ιδίως όμως για παιδιά. Τα παιδιά αντιδρούν πολύ σύντομα στη θεραπεία με laser γιατί είναι, ως επί το πλείστον, μη τοξινομένοι οργανισμοί. Ο laser – βελονισμός θεωρείται λι γότερο αποτελεσματικός από τον παραδοσιακό βελονισμό και τον ηλεκτροβελονισμό.

Γενικά, ο ηλεκτροβελονισμός και ο βελονισμός είναι ασφαλείς θεραπευτικές πράξεις.

  Είδη Βελονισμού:

•  Παραδοσιακός Βελονισμός  


        Αποτελεί μέρος της Κινέζικης Παραδοσιακής Ιατρικής. Εφαρμόζεται στις χώρες της Άπω Ανατολής για περισσότερο από 4500 χρόνια. Είναι ο «αρχαιότερος» τρόπος βελονισμού. Η τεχνική είναι απλή. Μιας χρήσεως βελόνες, ειδικά κατασκευασμένες, ιδιαίτερα λεπτές, τοποθετούνται σε ειδικά σημεία που ονομάζονται «σημεία Βελονισμού». Τα σημεία Βελονισμού έχουν καθορισμένη τοπογραφική θέση στην επιφάνεια του δέρματος. Η νοητή γραμμή που τα ενώνει (κατά ομάδες ) ονομάζεται «μεσημβρινός». Κάθε όργανο του σώματος συνδέεται με έναν μεσημβρινό επάνω στον οποίον αναπτύσσονται μερικές δεκάδες σημείων βελονισμού. Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν 12 κύριοι και αρκετοί δευτερευούσης σημασίας μεσημβρινοί και περίπου 5000 σημεία βελονισμού. Θεωρείται ότι κάθε ασθένεια προκαλείται από την διαταραχή της «ενέργειας» ενός (ή περισσότερων ) μεσημβρινών και η βασική αποστολή του ιατρού είναι, χρησιμοποιώντας τα σημεία βελονισμού να ισορροπήσει την ενεργειακή ροή στο σώμα. Στην Κινέζικη Παραδοσιακή Ιατρική, για να εντοπισθεί ο μεσημβρινός ή το σύστημα που πάσχει χρησιμοποιούνται σαν διαγνωστικά μέσα  το ιστορικό της ασθένειας, και η καταγραφή των συμπτωμάτων, η επισκόπηση της γλώσσας, η ψηλάφηση των σφιγμών και η παρατήρηση του σώματος, του προσώπου, η στάση και η κίνηση του ασθενούς.

•  Ιατρικός Βελονισμός


        Όσον αφορά στην τεχνική είναι παρόμοιος με τον Παραδοσιακό Κινέζικο Βελονισμό. Διαφέρει ως προς την προσέγγιση του ασθενούς και αυτό είναι πολύ φυσικό, αφού ο ιατρικός βελονισμός αποτελεί εξέλιξη του παραδοσιακού βελονισμού προς το επιστημονικότερο. Πιο αναλυτικά, οι ιατροί που εφαρμόζουν βελονισμό, από τη μια μεριά διαπιστώνουν τα θεραπευτικά αδιέξοδα της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης από την άλλη μεριά, το ότι αποδέχονται το βελονισμό δε σημαίνει ότι απαρνούνται την επιστήμη τους ή ότι γυρίζουν την πλάτη στα ασύλληπτα επιτεύγματα της σύγχρονης ιατρικής και φαρμακολογίας. Έτσι εφαρμόζουν τον βελονισμό συμπληρωματικά και όχι εναλλακτικά της ιατρικής. Στον Σύγχρονο Ιατρικό Βελονισμό  χρησιμοποιείται δυτικού τύπου ονομασία των ασθενειών ( π.χ. επικονδυλίτις, οσφυαλγία, ωμαλγία, κεφαλαλγία, κ.α.) και  δυτικού τύπου διαγνωστικά μέσα (π.χ. ακτινογραφία, υπέρηχο, αξονική ή μαγνητική τομογραφία). Η ιατρική επιστήμη δεν δέχεται (προς το παρόν)  την ύπαρξη των μεσημβρινών ενώ τα σημεία βελονισμού είναι σημεία που βρίσκονται σε συγκεκριμένους ιστούς ( εν τω βάθει του σώματος, νεύρα, μύες, συνδέσμους, έλιτρα). Για τον δυτικό  ιατρό ο βελονισμός είναι μια ειδική τεχνική που εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες ασθένειες  (περιγράφονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) και με πολύ προσοχή όσον αφορά τους κανόνες αντισηψίας, την ανατομία των περιοχών που ενθέτουν τη βελόνα, τη φυσιολογία των οργάνων και των ιστών και τη φυσιοπαθολογία της κάθε ασθένειας. Οι οδοί και οι μηχανισμοί δράσης εξηγούνται με βάση τη φυσιολογία και βιολογία του σώματος και όχι με βάση την παραδοσιακή θεωρία περί δημιουργίας των ασθενειών.

•  Ηλεκτροβελονισμός

        
Είναι μια πολύ σύγχρονη τεχνική διέγερσης των σημείων βελονισμού. Μερικές από τις βελόνες του βελονισμού, που είναι τοποθετημένες σε περιοχές του σώματος, υφίστανται μια επιπλέον διέγερση. Για να επιτευχθεί αυτό τις συνδέουμε με ειδικές συσκευές ηλεκτροβελονισμού ειδικά κατασκευασμένες και πιστοποιημένες για την θεραπευτική. Οι συσκευές ηλεκτροβελονισμού παράγουν ασθενές ηλεκτρικό ρεύμα σε ειδικό φάσμα συχνοτήτων που δρα θεραπευτικά για τους ιστούς του σώματος . Ο ηλεκτροβελονισμός είναι μια ιδιαίτερα χρήσιμη μέθοδος για την αντιμετώπιση συνδρόμων οξέος ή χρόνιου πόνου.

•  Laser Βελονισμός
 

        Στην τεχνική αυτή χρησιμοποιούνται αντί βελονών, ακτίνα laser που εκπέμπεται από ειδική συσκευή. Έτσι η διέγερση δεν γίνεται με νυγμό (τσίμπημα βελόνας) αλλά με θερμότητα (δέσμη πολωμένου φωτός laser). Χρησιμοποιείται κυρίως σε παιδιά, σε περιοχές που φλεγμαίνουν ή ευαίσθητες περιοχές του σώματος.

•  Ωτοβελονισμός

        
Οι κινέζοι έλεγαν ότι στο πτερύγιο του αυτιού συναντώνται όλοι οι μεσημβρινοί καθώς και ότι υπάρχουν στενές σχέσεις (αντανακλαστικά) μεταξύ πτερυγίου του αυτιού και λειτουργιών του σώματος.Στην επιφάνεια του πτερυγίου υπάρχουν 110 σημεία βελονισμού που χρησιμοποιούνται για θεραπευτικούς σκοπούς.Θεωρείται σήμερα ότι τα σημαντικότερα σημεία ωτοβελονισμού αν διεγερθούν κατάλληλα, επιτυγχάνουν θεραπευτικό αποτέλεσμα μέσω των νεύρων που νευρώνουν αισθητικά το πτερύγιο ( τρίδυμο, πνευμονογαστρικό, παραπληρωματικό, επιπολής αυχενικό πλέγμα). Στο πτερύγιο του αυτιού βρίσκονται σημεία βελονισμού που χρησιμοποιούνται για την αναστολή της ορέξεως, το κάπνισμα, τις αλλεργίες ( σημείο κορτιζόλης), τη νευραλγία τριδύμου κ.α.

•  Κρανιοβελονισμός
 

        Όπως στον ωτοβελονισμό χρησιμοποιούμε κυρίως σημεία βελονισμού που βρίσκονται στο πτερύγιο του αυτιού, στον κρανιοβελονισμό χρησιμοποιούμε μόνο σημεία ή περιοχές που βρίσκονται σε ζώνες του τριχωτού της κεφαλής. Οι βελόνες τοποθετούνται μόνο λίγα χιλιοστά κάτω από το δέρμα χωρίς να αγγίζουν τα οστά του κρανίου. Παραμένουν στη θέση τους για 20 λεπτά και μετά αφαιρούνται.

•  Moxa


        Με τη μέθοδο αυτή τα σημεία βελονισμού διεγείρονται με τη θερμότητα που προέρχεται με το κάψιμο ειδικών ουσιών ( κυρίως φύλλων του φυτού artemisia Bulgaris ) που τοποθετείται με ειδικούς κώνους σε ορισμένα σημεία βελονισμού. Η θερμότητα που παράγεται είναι θεραπευτική ( στους 40-42 βαθμούς Κελσίου ) και όχι βλαπτική ( πάνω από 45 βαθμοί Κελσίου).

 Μυοσκελετικά επώδυνα σύνδρομα

•  Αυχενοβραχιόνιο σύνδρομο

•  Οσφυαλγία-Ισχιαλγία

•  Αυχεναλγίες – Θωρακαλγίες

•  Αρθρίτιδες και περιαρθρίτιδες γόνατος, ώμου, ποδοκνημικής, ισχίου, αγκώνος, άκρας χειρός, άκρου ποδός

•  Ρευματοειδής αρθρίτις

•  Μυϊκά άλγη (διάχυτα ή εντοπισμένα)

•              Χρόνια κόπωση, ινομυαλγία

Στο κέντρο μας εφαρμόζονται όλες οι πιο πάνω τεχνικές εκτός του ωτοβελονισμού και μόνο για τα Μυοσκελετικά επώδυνα σύνδρομα που προαναφέρθηκαν..